Komary... najbardziej „zabójcze zwierzęta na Ziemi
Spis treści
Komary to licznie występująca grupa owadów na całym świecie. Należą do rodziny komarowatych, z rzędu muchówek. Opisano około 3,5 tys. gatunków komarów, z czego 47 występuje w Polsce.
Komary żyją znacznie dłużej niż ludzie. Najstarszy komar przypominający gatunki żyjące współcześnie, został odnaleziony w bursztynie liczącym 79 mln lat na terenie Kanady. Mimo, że te owady mają bardzo małe rozmiary (osiągają maksymalnie 6 mm długości i ważą ok. 2,5 mg ), są bardzo groźne. Przenoszą wirusy i pasożyty m.in. są wektorami malarii, która jest dużym problemem w krajach Afryki i zabija około 1 mln osób rocznie (głównie umierają małe dzieci i kobiety w ciąży).
Dorosłe komary posiadają aparat gębowy kłująco-ssący. Składa się on z warg, żuwaczki, podgębia oraz szczęk I pary. Co ciekawe tylko samice są odpowiedzialne za ugryzienia ludzi. Krew potrzebna jest im w okresie rozrodu do rozwoju larw. Natomiast samce żywią się nektarem kwiatów. Komarzyce przywabia do ludzi zwiększone stężenie dwutlenku węgla w wydychanym powietrzu oraz kwas mlekowy i inne składniki potu m.in. kwasy tłuszczowe. Inny mechanizm, który wykorzystują samice, aby znaleźć ofiarę to termodetekcja. W związku z tym bardziej narażeni na ukąszenia komarów są młodzi mężczyźni, dzieci oraz kobiety podczas owulacji.
Naukowców od zawsze interesował proces ugryzienia przez komara. Upatrują w tym szansę na znalezienie złotego środka, który pozwoliłby na skuteczną walkę z tymi owadami i uratowanie wielu ludzkich istnień. Samica używa swojego aparatu kłująco-ssącego, aby dostać się do krwi ofiary. Elastyczna, rurkowata trąbka działająca podobnie do ust (tzw. labium) przysysa się do skóry. W tym czasie sześć malutkich igiełek, nazywanych zgłębnikami, wbija się w skórę. Dwa z wymienionych wyżej zgłębników zwane są kośćmi szczękowymi. Wyposażone są w małe zęby, które komar wykorzystuje, by przebić się przez skórę. Kolejne z igiełek tzw. żuchwowe wstrzymują opór tkanek. Ostro zakończona trąbka przebija naczynie krwionośne i zaczyna ssać krew. Po przecięciu skóry do rany zostaje wstrzyknięta kropelka śliny, która zawiera związki hamujące krzepnięcie krwi. Ślina samicy zawiera także substancje rozszerzające naczynia oraz podrażniające skórę, co może powodować reakcję alergiczną, objawiającą się typowym po ugryzieniu komara zaczerwienionym oraz swędzącym bąblem. Dodatkowo podczas ugryzienia komarzyca wydziela feromony, które przyciągają inne komary, a prawdopodobieństwo, że zostaniemy ugryzieni przez większą ilość tych owadów wzrasta. Co bardzo ciekawe komarzyca podczas pompowania krwi separuje krwinki czerwone od reszty składników krwi, które wydala przez swój odwłok. Dzięki tej czynności jest w stanie przyswoić 10 razy więcej krwi, co stanowi 2 razy większą masę niż jej własna!
Komarowate przechodzą przeobrażenie zupełne. Kopulacja dorosłych owadów następuje zwykle kilka dni po osiągnięciu postaci dorosłej. Samce po zapłodnieniu samicy giną. Żyją średnio 5-7 dni. Samica po pożywieniu się krwią ssaka odpoczywa przez kilka dni. W tym czasie krew jest trawiona. Następnie składa na powierzchni wody jaja i rozpoczyna znów żerowanie, by złożyć kolejne jaja. Z jaj wylęgają się larwy, które do rozwoju wymagają środowiska wodnego. Niektóre gatunki komarów preferują jeziora, jeszcze inne bagna lub kałuże. Znane są gatunki komarów, których larwy potrafią się rozwijać w lekko słonej wodzie, nawet do 1/3 procentowego zasolenia. Larwy oddychają wystawiając ponad powierzchnię wody specjalną rurkę, w którą zaopatrzony jest odwłok. Dlatego często możemy zobaczyć larwy pływające tuż pod powierzchnią wody. Z larw powstaje następna postać w cyklu rozwojowym komarów- poczwarka, która przeobraża się w postać dorosłą, czyli imago. Etapy przeobrażenia zupełnego trwają od 5 do 14 dni, w zależności od temperatury otoczenia.
Osobniki dorosłe latają wieczorami w dużych skupiskach w pobliżu terenów wodnych np. jezior, staw, rzek, czy podmokłych łąk. Im wyższa wilgotność powietrza, tym komarzyce są aktywniejsze. Tylko nieliczne gatunki komara, takie jak komarnica tygrysów azjatyckich żerują w ciągu dnia.
Komary są gatunkiem kosmopolitycznym, występują powszechnie na kuli ziemskiej od Arktyki aż po strefę podzwrotnikową. Z powodu zmian klimatycznych zasięg występowania poszczególnych gatunków komarów ulega ciągłym zmianom. Komary obecne do tej pory tylko w strefie tropikalnej rozszerzają swój obszar występowania na północ, tym samym stwarzając zagrożenie chorobami, które jak dotąd nie były obecne w Europie.
Komary powszechnie są kojarzone z przenoszeniem pierwotniaka z rodzaju Plasmodium odpowiedzialnego za malarię. Jednak są także wektorami takich chorób jak denga, tularemia, żółta febra, filarioza gorączka doliny Rift czy zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Ugryzienie przez komara jest szczególnie niebezpieczne dla kobiet w ciąży. Tropikalne gatunki mogą przenosić wirus Zika, który powoduje mikrocefalię u płodu.
Szacuje się, że choroby przenoszone przez komary powodują około 2 mln zgonów rocznie. To ogromna liczba i żaden ze znanych nam gatunków zwierząt nie jest przyczyną tak ogromnej śmiertelności u ludzi. Zagadką jest dlaczego wirusy i pasożyty, które przenoszą komary nie są dla nich szkodliwe. Badania pokazują, że pasożyty malarii wpływają na komary, powodując u nich większą agresję i chęć atakowania ludzi.
Objawy ugryzienia przez komara są charakterystyczne i powszechnie znane, bowiem nie ma chyba osoby, która nie miałaby kontaktu z tym uciążliwym owadem. Najczęściej pojawia się w miejscu ukłucia objawy zapalenia takie jak ból, zaczerwienienie, obrzęk oraz silne swędzenie. Natężenie objawów jest różne i zależy od osobniczej wrażliwości na substancje wydzielane przez komara. Na powstały stan zapalny w miejscu ukłucia niekorzystnie wpływa drapanie tejże okolicy, a także ułatwia wnikanie potencjalnych wirusów czy pasożytów przenoszonych przez te owady. Silna reakcja po ugryzieniu przez komara może sugerować uczulenie na składniki jego śliny. Stan zapalny można łagodzić, stosując różnego rodzaju preparaty w postaci maści czy żeli dostępnych w aptece bez recepty. Wśród domowych sposobów wymienia się kojące właściwości miodu, soku z cytryny, okładów z lodu i wiele innych. Jednak są to tylko środki doraźne, nie likwidujemy przyczyny problemu jakim są komary, a często mamy ich na swoim podwórku chmary.
Owady te lubią miejsca wilgotne np. stawy, oczka wodne, które są idealnym miejscem dla ich rozwoju. Stosowanie specjalnych i silnych środków pozwoli na pozbycie się uciążliwego problemu. Więcej informacji na temat profesjonalnych metod walki z komarami dostępnych w naszej ofercie znajdziecie Państwo w artykule https://dobrzesprzatamy.pl/uslugi/zwalczanie-komarow .
{{ 'Comments (%count%)' | trans {count:count} }}
{{ 'Comments are closed.' | trans }}