Szerszenie

Szerszeń jest gatunkiem owada z rodziny osowatych, z grupy żądłówek. Jest największym z osowatych występujących w Europie Środkowej, w tym Polski. W Europie występuje powszechnie szerszeń europejski (Vespa crabro ), natomiast odnotowano przypadki pojawienia się groźnego szerszenia azjatyckiego (Vespa mandarinia).

Szerszeń europejski jest gatunkiem palearktycznym. Występuje powszechnie w Europe, Ameryce Północnej czy Azji północnej. Typowym siedliskiem tych owadów są lasy liściaste. Zakładają swoje gniazda w dziuplach drzew.. Jednak ze względu na utratę swoich naturalnych siedlisk przez nadmierną ekspansję człowieka, szerszeń często spotykany jest w pobliżu terenów ludzkiej aktywności. Gniazda szerszeni możemy spotkać w opuszczonych ulach, pod okapem naszego dachu, w zagłębieniach w ścianach budynków. Na terenach miejskich korzystają również ze skrzynek lęgowych ptaków, czasami nawet koegzystując razem z ptakami.

Jak to w świecie owadów bywa królowa ma największe rozmiary osiągając około 25-35 mm długości. Samce ( 21-23 mm długości) oraz robotnice (17-24 mm długości) są mniejsze. Zabarwienie szerszeni jest zmienne i zależy od regionu geograficznego, na którym występują. W Polsce typowo możemy spotkać te owady z czarnym w rude plamy tułowiem oraz żółtym w czarne pasy odwłokiem.

Szerszenie są wszystkożerne. Żywią się innymi owadami, owocami i sokami drzew. Wiosną samice zapłodnione w poprzednim roku zaczynają budować gniazdo, które powstaje ze zlepionych śliną cząsteczek spróchniałego drewna. Rozmiary wytworzonego gniazda sięgają około 50 cm długości. Wewnątrz znajdują się plastry. Samica składa do nich jaja, z których wylęgają się larwy. Następnie larwy przekształcają się w postacie dorosłe, które tworzą populację robotnic. Od tego momentu samica może zająć się tylko składaniem jaj, a rolą robotnic jest rozbudowa gniazda oraz dostarczanie pożywienia. W warunkach naszego umiarkowanego klimatu, gdy temperatury zaczynają spadać, samce i robotnice giną z głodu i zimna. Przetrwają tylko zapłodnione samice, które zapadają w stan diapauzy, aby przetrwać zimę i wiosną na nowo odtworzyć populację szerszeni.

Szerszenie z medycznego punktu widzenia mogą być groźne dla zdrowia. Użądlenie przez te owady wywołuje miejscowy ból i pieczenie. Mają one większe żądło niż osy czy pszczoły. Dodatkowo jad szerszeni zawiera 5% acetylocholinę, która wywołuje znaczne pieczenie rany po użądleniu. Szerszenie w przeciwieństwie do pszczół mogą żądlić wielokrotnie. Szczególnie niebezpieczne jest użądlenie osoby uczulonej. Może to spowodować stan zagrożenia życia, jakim jest wstrząs anafilaktyczny. Bez natychmiastowej pomocy medycznej i podania adrenaliny często kończy się zgonem. Zdarzały się również przypadki połknięcia owada razem z jedzeniem lub napojem. Wystraszony owad żądli podczas przełykania. Taka sytuacja jest niebezpieczna nie tylko dla osób uczulonych na jad osowatych. Użądlenie powoduje miejscowy stan zapalny pod postacią obrzęku krtani. Jest to stan zagrożenia życia! Bez szybkiej pomocy lekarskiej oraz intubacji pacjenta czy wykonania tracheostomii, taka osoba umiera z powodu uduszenia.

Poza tym, że te owady mogą być groźne dla naszego zdrowia, są też szkodnikami. Zjadają pożyteczne owady np. pszczoły, nadgryzają młode drzewka czy owoce. Mogą również uszkadzać niezabezpieczone elementy drewniane.

Obecność gniazda szerszenia w otoczeniu naszego domu, powoduje, że obawiamy się o nasze dzieci czy zwierzęta domowe i chcemy wytępić te owady i usunąć ich gniazdo na własną rękę. Pamiętajmy jednak, że bez odpowiedniego przygotowania i wiedzy może być to niebezpieczne. Możemy tylko rozjuszyć te szkodniki, a nie wiedząc o tym, że jesteśmy uczuleni na ich jad, narażamy swoje życie i zdrowie.

W internecie obecnych jest wiele porad dotyczących usuwania gniazd szerszeni czy innych owadów. Oto najpopularniejsze z nich:

1. palenie gniazda szerszeni – jest to bardzo niebezpieczny sposób. Gniazda szerszeni są łatwopalne, przez co można wywołać pożar. Ponadto ten sposób nie musi zabić wszystkich owadów. Zdenerwowane szerszenie będą bardziej skłonne do ataku. 2.zalanie wodą – to również jest zwodnicza metoda na pozbycie się tych szkodników. Może wywołać agresje u tych małych zwierzątek. Ponadto jeśli gniazdo znajduje się np. na strychu możemy zalać nasze mieszkanie i wywołać szkody.
2. strącanie gniazda – taki sposób często znajdziemy w internecie, jako skuteczny, co nie jest prawdą. Ta metoda najbardziej naraża nas na atak.

Jeżeli w swoim otoczeniu zlokalizujemy całe gniazdo szerszeni, szybko powinniśmy podjąć odpowiednie działania. Powyższe przytoczone domowe sposoby mogą być niebezpieczne. Nigdy do końca nie wiemy czy my lub ktoś z naszych bliskich nie jest uczulony na jad tych owadów. Lepiej nie ryzykować i likwidację problemu pozostawić w rękach specjalistów. Czasem wystarczy drażniący zapach lub energiczny ruch, aby sprowokować te owady.

Najodpowiedniejszym momentem na likwidację gniazd są godziny wieczorne i nocne. W tym czasie szerszenie są w uśpieniu i trudniej ulegają rozjuszeniu. W profesjonalnej dezynfekcji do usuwania rojów szerszeni wykorzystuje się metodę opryskową (aplikacja środków owadobójczych pod ciśnieniem) oraz opylanie (używanie preparatów pylistych). Zastosowanie tych silnych środków pozwoli na szybkie i bezpieczne pozbycie się problemu. Dlatego zachęcamy do szukania pomocy u profesjonalnych firm dezynfekcyjnych, które dysponując silnymi środkami raz na zawsze zlikwidują problem w Państwa gospodarstwach domowych.