BORELIOZA
Spis treści
- Borelioza
- Objawy boreliozy
- Diagnostyka boreliozy
- Leczenie boreliozy
- Jak zapobiegać zachorowaniu na boreliozę?
Kleszcze żywią się krwią ludzką lub zwierzęcą. Owad wszczepia się w skórę żywiciela za pomocą swojego aparatu gębowego. Jego ślina zawiera substancje o działaniu znieczulającym, które sprawiają, że ukłucie jest dla nas niebolesne. Wraz ze śliną z jelita kleszcza do krwi przedostają się krętki. Istotny jest czas pozostawienia kleszcza na skórze. Zakażenie bakteriami następuje po około 24-48 godzin od wkłucia, dlatego tak ważne jest szybkie zauważenie pasożyta i prawidłowe usunięcie go ze skóry.
Objawy choroby z Lyme są zróżnicowane i często niespecyficzne. To sprawia, że borelioza jest rozpoznawana przez lekarzy różnych specjalności. W przebiegu choroby możemy wyróżnić kilka jej stadiów:
Stadium wczesne ograniczone
- rumień wędrujący – jest najczęstszym i najbardziej charakterystycznym objawem choroby, jednak nie występuje w 100 %. W ciągu 1-3 tygodni od ukąszenia w miejscu ukłucia pojawia się pojedyncza, rumieniowa plama lub grudka, która stopniowo rozszerza się, tworząc centralne przejaśnienie w środku. Czasami zmiana może przypominać tarczę strzelniczą z czerwonym zaczrwienieniem w środku, które jest ukłuciem kleszcza. Rumień wędrujący najczęściej jest zlokalizowany na skórze tułowia lub kończyn. Ten bardzo charakterystyczny objaw nie występuje u wszystkich pacjentów, może być nieobecny u 20 % z nich
- chłoniak limfocytowy skóry- rzadki objaw wczesnej boreliozy, ujawnia się u 1 % chorych. Przybiera postać czerwononiebieskawego, niebolesnego guzka, najczęściej zlokalizowanego na małżowinie usznej, brodawce sutkowej, karku lub mosznie. Zwykle jest obserwowany u dzieci
- objawy grypopodobne
- nawracające zapalenie stawów – pojawia się po 2 tygodniach do 2 lat od ukąszenia przez kleszcza. Może obejmować jeden lub kilku stawów, zwykle dotyczy dużych stawów: kolanowego, łokciowego, skokowego.
- zapalenie mięśnia sercowego
- zapalenie układu nerwowego (neuroborelioza) – objawia się porażeniem lub niedowładem nerwów czaszkowych (najczęściej nerwu twarzowego), zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych, zapaleniem korzeni nerwowych i nerwów.
- przewlekłe zanikowe zapalenie skóry – pojawia się w kilka lat po zakażeniu. Jest najczęstszym powikłaniem późnym boreliozy. Zwykle występuje na kończynach dolnych u osób w podeszłym wieku. Dochodzi do zmian zanikowych skóry z jej ścieńczeniem, zanikiem owłosienia oraz widocznym poszerzeniem żył.
- przewlekłe zapalenie stawów – przypominające reumatoidalne zapalenie stawów
- przewlekła neuroborelioza – objawia się występowaniem polineuropatii obwodowej, zapaleniem korzeni nerwowych i nerwów, przewlekłym zapaleniem mózgu.
Szybkie rozpoznanie boreliozy w jej wczesnym stadium pozwala na wdrożenie skutecznej antybiotykoterapii. Borelioza w późniejszym okresie jest trudna do rozpoznania. Obecność charakterystycznego rumienia wędrującego z wywiadem ukąszenia przez kleszcza pozwala na postawienie diagnozy i wdrożenie antybiotyku. Nie jest konieczne wykonywanie dodatkowych badań. Jeśli rumień nie jest obecny, rozpoznanie boreliozy stawia się na podstawie wywiadu, objawów klinicznych oraz dwustopniowego testu serologicznego. W pierwszej kolejności wykonujemy test serologiczny metodą ELISA wykrywający we krwi przeciwciała klasy IgM i IgG. Aby wykluczyć wynik fałszywie dodatni, konieczne jest przeprowadzenie potwierdzającego testu Western blot. Pamiętajmy jednak, że dodatnie wyniki testów bez obecności objawów, nie upoważniają do rozpoznania choroby.
Borelioza wcześnie rozpoznana jest chorobą wyleczalną w ponad 90 %. Stosuje się antybiotykoterapię. Wybór leku i czas jego zażywania jest zależny od postaci choroby. Nie wolno stosować antybiotyku, jeśli nie ma objawów klinicznych, nawet mimo obecności swoistych przeciwciał.
- Szczelne osłonięcie skóry podczas przebywania na terenach występowania kleszczy (szczególnie tereny łąkowo - leśne, wysokie trawy itp.) - zakładaj bluzki z długim rękawem, długie spodnie, buty z wysoką cholewką. Na ubraniach w jasnych kolorach łatwiej jest zauważyć kleszcza.
- Środki odstraszające kleszcze (tzw.repelenty)
- Dokładne obejrzenie ciała i ubrania po przyjściu z terenów łąkowo-leśnych – sprawdzaj szczególnie miejsca preferowane przez kleszcze np. pachy, pachwiny, fałdy skórne, okolicę za uszami.
- Wczesne usunięcie kleszcza- jeśli zauważysz kleszcza przyczepionego do swojej skóry, spróbuj go usunąć. Do tego celu najlepiej posłuży zwykła pęseta lub specjalny zestaw do usuwania kleszczy dostępny np. w aptekach. Przed rozpoczęciem czynności umyj ręce, aby nie zwiększać ryzyka zakażenia rany. Narzędziem złap kleszcza jak najbliżej skóry i chwyć go zdecydowanym ruchem. Nie wolno zdrapywać, wykręcać oraz smarować kleszcza tłustymi substancjami, alkoholem itp. Drażni to tylko owada i powoduje, że wydziela jeszcze więcej śliny i wymiocin, co zwiększa ryzyko potencjalnego zakażenia. Po usunięciu kleszcza skórę zdezynfekuj wodą utlenioną lub specjalnym środkiem np. Octenisept. Przez około miesiąc obserwuj skórę w miejscu ugryzienia prze z kleszcza. Jeśli pojawi się charakterystyczny rumień, objawy grypopodobne lub inne wyżej wymienione objawy, udaj się do lekarza.
- Ochrona naszych pupili przed kleszczami – zwierzęta domowe mogą również przenosić kleszcze, które w sierści zwierzaka pozostają niezauważalne. Stosuj repelenty dla zwierząt, okresowo sprawdzaj ich skórę.
{{ 'Comments (%count%)' | trans {count:count} }}
{{ 'Comments are closed.' | trans }}